Darktable 3.2.1

Sinds 10/08/2020 is er een nieuwe versie van Darktable (Open Source variant van Adobe Lightroom). Er zijn zeer veel verbeteringen aangebracht:

• De lighttable view is aangepast zodat de performantie hoger geworden is. Ook is de filmstrip heropgebouwd.
• Darktable heeft nu een meer professionele look.
• Colorpicker en location modules zijn aangepast.
• De module voor negatieven is verbeterd.
• Er is een nieuw histogram : RGB Parade
• Er is nu een notitie veld per foto aanwezig.
• en nog meer nieuwigheden

Voor gans de lijst van wijzigingen t.o.v. v3.0.2 kan je hier terecht.

Lensfouten in hoeken wegwerken

Wanneer we RAW foto’s uit bridge camera’s halen, is de kans groot dat er zogenaamde fouten staan in de hoeken van de foto. Dit zijn geen fouten, maar een volledige opname van de sensor. Wanneer we bijvoorbeeld een JPEG afbeelding maken met het fototoestel, zal de camera automatisch de foto corrigeren zodat deze hoeken weggewerkt worden. Hieronder de foto met de niet weggewerkte hoeken :

Echter is dit niet het geval bij RAW foto’s. Daar moet je dit achteraf nog doen dmv de software. Sommige pakketten zoals Lightroom doen dit automatisch (ook al staat de lenscorrectie uit), bij andere moet je de module Lenscorrectie aan zetten. Hieronder het resultaat na het aanzetten van de lenscorrectie met het programma Darktable.

Een bijkomend voordeel is dat lensfouten (bv bolvormige of kussenvormige vervorming) ook weggewerkt worden.

RAW bewerking

Veel mensen hebben me in het verleden gevraagd om eens uit te leggen hoe een RAW bewerking eigenlijk in zijn werk gaat. Hier een korte samenvatting van hoe we dit best kunnen doen.

Voorbereiding en foto’s nemen.

Om de nabewerking van foto’s vlot te laten verlopen zijn er enkele zaken die belangrijk zijn tijdens het nemen van de foto :

• Ten eerste een goede opname nemen, dus een zo correct mogelijke belichting, witbalans en kadrering instellen waardoor er achteraf minder werk moet gestoken worden in de nabewerking. Fotograferen door de optische as is een aanrader (zeker bij gebouwen).
• Kies een goed formaat : RAW foto’s hebben een grotere bitdiepte (meestal 14bit) en detail en daardoor zullen uw foto’s er beter uitzien. Als we JPEG gebruiken, dan verliezen we veel in de hooglichten en er is verlies door compressie doordat de bitdiepte veel lager is (8bit). Ook zijn uitgebrande delen bij een JPEG definitief verloren, waar we deze info bij een RAW formaat wel nog deels kunnen recupereren. Bij een crop sensor kunnen we maximaal 1&1/3 stap licht recupereren en bij full frame camera’s kunnen we soms tot 2 stappen gaan.
• Zie dat de foto scherp is, want onscherpe foto’s scherp maken gaat niet. Enkel lichtjes onscherpe foto’s kan je nog wat bijwerken.
• Kies tenslotte een goede RAW bewerker : Darktable, Lightroom, Photoshop, …

Voorbereidende stappen.

Tijdens de RAW bewerking zijn er bepaalde stappen die we eerst uitvoeren alvorens we de feitelijke RAW bewerking gaan doen. De reden is dat deze nog een grote invloed kunnen hebben op de belichting van de foto.

• We voeren een lenscorrectie uit waardoor de lensfouten van de foto gecorrigeerd worden.
• Daarna zetten we de foto recht (als hij scheef staat).
• Indien nodig snijden we de foto bij (crop).
• We voeren eventueel bijwerkingen uit met het kloon gereedschap.
• We passen eventueel lokaal de belichting aan.

RAW bewerking.

Hierna gaan we over tot de RAW bewerking, m.a.w. de correcte instelling van de belichting van de foto. Belangrijk is dat we de grafiek ofwel het histogram in het oog houden.

Het histogram is als volgt ingedeeld : links staan de donkere gedeeltes van de foto en rechts de lichte delen van de foto. Uiterst links staan de zeer donkere delen en uiterst rechts de zeer lichte delen. Bovenaan links en rechts staan pijltjes. Als deze wit van kleur zijn of ze hebben een andere kleur, dan weet je dat er overbelichting aanwezig is. Geen kleur wil zeggen dat er geen overbelichting is. Wit wil zeggen dat alles uitgebrand is.

Onder de grafiek krijgen we ook nog te zien met welke camera instellingen de foto genomen is.

We volgen volgende stappen chronologisch tijdens de bewerking :

• Pas de witbalans aan zodat deze correct is.
• Daarna corrigeren we de algemene belichting, dus gans de grafiek wordt aangepast. Voor de belichting werken we best per 1/3 stap zoals bij een fototoestel. Dit om eenzelfde manier van werken te behouden en zo weten we beter hoeveel licht we toevoegen of weglaten.
• Vervolgens corrigeren we de schaduwen en witte tinten.
• Tenslotte de hooglichten en zwarte tinten.
• Hierna corrigeren we de ruis. Bij de oudere toestellen hebben we meer last van kleurenruis (rood/groen/blauwe ruis) en bij de nieuwe is het eerder gewone ruis (ofwel witte ruis, m.a.w. over het ganse lichtspectrum).

Ons doel is dus om een uitgebalanceerde curve te hebben zonder uitgebrandde delen.

Darktable

Darktable is een fotobewerkingspakket (RAW bewerker) en bestandsbrowser voor fotobestanden. Het heeft de look-and-feel van Lightroom, maar is open source en is beschikbaar voor Unix besturingssystemen zoals Linux, OSX, Solaris, enz. Sinds de zomer van 2017 is er ook een versie voor Windows beschikbaar.

We kunnen dit programma downloaden van de volgende website : www.darktable.org

Standaard is Darktable voorzien om de volgende formaten te lezen : 3FR, ARI, ARW, BAY, BMQ, CAP, CINE, CR2, CRW, CS1, DC2, DCR, DNG, ERF, FFF, EXR, IA, IIQ, JPEG, JPG, K25, KC2, KDC, MDC, MEF, MOS, MRW, NEF, NRW, ORF, PEF, PFM, PNG, PXN, QTK, RAF, RAW, RDC, RW1, RW2, SR2, SRF, SRW, STI, TIF, TIFF, X3F

Als Darktable gecompileerd was met JPEG2000 ondersteuning, zullen ook de volgende formaten kunnen gelezen worden : J2C, J2K, JP2, JPC.

Als Darktable ook gecompileerd werd met GraphicsMagick ondersteuning, dan zullen de volgende formaten ook ondersteund worden : BMP, DCM, GIF, JNG, JPC, JP2, MIFF, MNG, PBM, PGM, PNM, PPM.

HDR formaten : OpenEXR, RGBE en PFM.

Darktable werkt non-destructief. Alle wijzigingen die we op een foto uitvoeren, worden in een database opgeslagen en dus niet rechtstreeks op het origineel uitgevoerd. Enkel bij het exporteren worden de aanpassingen op het nieuwe bestand uitgevoerd. De wijzigingen worden wel in een XMP bestand naast het fotobestand opgeslagen.

Lightzone

Een tegenhanger van Lightroom en Darktable is Lightzone. Dit programma is voor verschillende systemen beschikbaar en heeft een soortgelijke werkwijze als beide andere, doch de bewerkingen worden geladen als modules en we kunnen dus meerdere keren dezelfde module laden. Deze worden dan samengevoegd als lagen. Zeker de moeite waard om eens te bekijken!

http://lightzoneproject.org

Darktable

Tegenwoordig is er één standaard als het op fotobewerking aan komt en dat is Lightroom. Echter zijn er verschillende goede open source alternatieven. Eén ervan is Darktable. Dit is een zeer sterke open source variant van Lightroom. Qua functionaliteit en interface zit hij in de lijn van Lightroom. En ’t is GRATIS! 🙂

Zoals bij Lightroom wordt er ook met een database gewerkt en werkt het programma ook met modules. Het programma is beschikbaar voor de meeste Linux systemen en ook voor Mac gebruikers. Het is een waardige RAW editor!

Je kant het downloaden op de volgende website : http://www.darktable.org